La libron nomatan La Diskurso pri Legomradiko (菜根譚) verkis la ĉina klerulo HONG Yingming (洪應明; HONG Zicheng 洪自誠; 1572-1620). La titola vorto ‘legomradiko’ devenas el la diraĵo de WANG Xinmin (汪信民 1072-1110): “Kiu povas maĉi legomradikon, ĝuste tiu povas fari ĉion (人常能咬菜根卽百事可成)”. Ĉi tie legomradiko simbolas simplan manĝaĵon. La libro havas du partojn, kiuj konsistas respektive el 222 kaj 135 paragrafoj. La ĉina esperantisto WANG Chongfang tradukis la libron en Esperanton sub la titolo Cai Gen Tan (Maĉado de Saĝoradikoj).

 

25 koreaj esperantistoj kune studas ĉiutage la libron de la unua de februaro 2023. Ankaŭ mi aliĝis al la studgrupo kaj provas esperantigi la libron laŭ mia kompreno helpe de la jama Esperanto-traduko kaj diversaj interpretoj. Koran dankon al WANG Chongfang kaj la iniciatinto Vintro de la studgrupo. 

 

한국 에스페란티스토(에스페란토 사용자) 25명이 에스페란토로 번역된 채근담을 가지고 2023년 2월 1일부터 매일 같이 공부하고 있습니다. 저도 함께 공부하면서 기존 번역본과 여러 해석을 참고해서 에스페란토로 번역해보고 있습니다.

 

081  氣象要高曠,而不可疏狂; 心思要縝密,而不可瑣屑; 趣味要沖澹,而不可偏枯;操守要嚴明,而不可激烈。

 

081 – traduko de CHOE Taesok
Spirito devas esti alta kaj vasta kaj tamen ne esti maldensa kaj freneza; menso devas estas fajna kaj detala kaj tamen ne esti bagatela kaj frivola. Gusto devas dilui indiferenton kaj tamen ne dekliniĝi al seko; fidelado devas esti strikta kaj justa kaj tamen ne esti kruela kaj arda.

기상은 높고 넓어야 하되 엉성하거나 거칠어서는 안 되며 마음은 곱고 주밀해야 하되 자질구레하고 사소해서는 안 되나니라. 취미는 무미를 완화해야 하되 메마름에 치우쳐서는 안 되며 지조는 엄격하고 공정해야 하되 격하고 세차서는 안 되나니라.

 


○ 气象: 气概 (spirit),气派 (impressive manner). 「氣像」은 '사람이 타고난 심정의 상태와 그것이 겉으로 드러난 몸가짐'이라는 뜻이고,「氣象」은 '날씨'라는 뜻이니, 가려 써야 한다. 고기압이 되면, 위에서 지표면으로 공기가 내려오게 되어 맑은 하늘이 된다. 저기압의 경우에는 지상에서 위쪽으로 공기가 올라가게 되는데, 위로 올라가던 공기는 팽창하여 온도가 낮아지고 공기 중의 수증기가 응결하여 구름이 만들어진다. 저기압은 사람의 몸을 나사 풀린 기계처럼 덜컥거리게 하고, 고기압은 나사를 잘 조여 기계가 아주 잘 돌아가듯이, 인간의 신체에 활기를 넣어 준다. 고기압이란 공기가 누르는 압력과 밀도가 높다는 말입니다. 공기의 밀도가 높다는 것은 생물체가 살기에 좋은 기상환경이라는 것을 뜻하는데, 기압이 높으면 신체의 건강상태가 좋고, 낮으면 좋지 않다고 분석되는 경우가 많다.
○ 高曠 고광: 豁达开朗. 마음 따위가 높고 아주 넓음. 曠: free from worries; neglect; spacious, vast.
○ 疎狂 소광: 狂放不羁的风貌,豪放,不受拘束. 엉성하고 거침. 세상일(世事)에 어둡고 상궤(常軌)에서 벗어남을 말한다. 疏: distant; sparse (maldensa, malabunda, magra, disa); thin; to dredge; to clear an obstruction; to neglect; to alienate; careless; negligent (neglektema). 狂: (of dogs) to go crazy; to act aggressively; mad; insane; crazy; wildly arrogant; conceited; stiff-necked as one pleases; as one likes; whatever one wants; wildly violent; ferocious
○ 心思: thought, mind, idea, mood.
○ 縝密 진밀: 细致,周密 (detalema, zorgema). 치밀(緻密)함.  縝은 ‘촘촘하다, 면밀(綿密)하다’. 縝: detailed, fine; closely woven. 곱다, 촘촘하다. 密: dense; thick; close; intimate; close; secret; confidential; oncealed
○ 瑣屑 쇄설: 자질구레할 쇄. 瑣: petty; trivial; insignificant; low; base. 屑: bits; scraps; crumbs; fragments; trifling (bagatela, frivola); trivial (maldelikata, triviala, tro komunuza); (chiefly in the negative) to be worth doing. 屑 【설】가루(碎末); 부수다; 자질구레하다(瑣屑); 달갑게 여기다(淸); 업신여기다(輕視); 수고하다(勞); 편하지 않다(不安).
○ 冲淡 충담: 冲和淡泊 (dilui (maldensigi) kaj indiferenta). 성질이 맑고 깨끗하여 욕심이 없고 집착하지 아니함. 冲은 虛와 같은 뜻으로 沖의 속자(俗字)임. 沖: to pour water on; to rinse; to flush; to wash; to pour boiling water on; to soar; to rise; to shoot up; to develop (a film). https://m.cafe.daum.net/hanmunsalang/LnOw/3613 (충의 의미: 잘 용납하지 못하고 같은 공간에서 서로 밀어내는 작용을 하는 것. 남쪽으로 바람이 분다면 북쪽으로 불어야 할 바람과 대립라는 것으로 이해해도 무방) 淡: (of food) bland; tasteless; (of color) light; pale; (of liquid or gas) thin; low in density; indifferent; cold. 澹: calm and indifferent to fame and fortune; quiet; tranquil; light (of taste); insipid. — 时间能冲淡一切:  직역하면 '시간이 모든 것을 약화시키다' 라는 뜻으로 즉!! '시간이 약이다!!'. 冲和、淡泊,叫做冲淡. dilui: maldensigi solvaĵon per solvanto 
○ 偏枯 편고: 마음이 좁아서 한쪽으로 치우치고 메마름. 여기서는 지나치게 맑고 깨끗한 것을 말함. 偏: inclined on one side; slanting; partial; biased; prejudiced; unjust uncommon; rare; esoteric; to deviate from the correct course; to veer from; to deviate from the normal standard. 枯: (of plants, etc.) dry; withered; (of wells, rivers, etc.) dried out (of muscle) withered; decayed; boring; uninteresting; dry. 偏枯:偏于一方面,照顾不均,失去平衡 (parta al unu flanko, neegala zorgo, perdo de ekvilibro).
○ 操守: attention to moral principle. 操: to conduct; to run; to control; to manage; (military) to drill; to have somebody overwork; to speak (an accent); calisthenics; exercise
○ 嚴明 엄명: 엄정하고 공명함 (嚴正公明). 严肃而公正,严格而明确
○ 激烈 격렬: 지나치게 격한 것, 즉 과격(過激)함. 激: (of water currents) to swash; to surge; to dash; rapid; acute; fierce; strong; drastic; radical; extreme; to excite; to arouse; to incite; to irritate. 烈: fiery; violent; blazing; (literary) bright; brilliant; ardent; extr
eme; staunch; upright; strong.

https://www.injurytime.kr/news/articleView.html?idxno=14414 
https://www.8bei8.com/book/caigentan_240.html
https://m.blog.naver.com/aromatics/221310950445

https://caigentan.5000yan.com/gailun/2012.html
气象: 此处指人的胸襟。
一个人的气度要高远旷达,但又不能太粗疏狂放;思维要细致周密,但又不能太杂乱琐碎;趣味要高雅清淡,但又不能太单调枯燥;节操要严正光明,但又不能偏执刚烈。

 

081 – traduko de WANG Chongfang 
La spirito de homo devas esti altaj kaj larĝaj, sed ne senbridaj. Liaj pensoj devas esti detalemaj kaj subtilaj, sed ne pedantaj. Lia temperamento devas esti kvieta kaj simpla, sed ne sengusta. Liaj agoj devas esti honestaj kaj bonordaj, sed ne ekstremaj.

 

080 채근담 | 菜根譚 | La Diskurso pri Legomradiko
082 채근담 | 菜根譚 | La Diskurso pri Legomradiko

Posted by 초유스